10 SLIKA sa izložbe „Mlinovi na području srednjeg Banata od praistorije do 1941. godine“

Izložba pod nazivom „Mlinovi na području srednjeg Banata od praistorije do 1941. godine“ autora Dušana Marinkovića, višeg kustosa Narodnog muzeja Zrenjanin, otvorena je za sve zainteresovane posetioce do 22. aprila.

Ova zanimljiva izložba predstavlja rezultate izučavanja mlinova i njihovog značaja u širenju industrijalizacije na teritoriji Banata.

Posebna pažnja posvećena je mlinovima koji su se nalazili na području Srednjobanatskog okruga.

Predstavljamo vam nekoliko interesantnih detalja sa ove izložbe:

RUČNI ŽRVNJEVI

Preteča mlinova su ručni žrvnjevi koji potiču iz praistorijske epohe, a javljaju se u srednjem veku. Ručni žrvnjevi u srednjem Banatu otkriveni su od 5500. do 4700. godine stare ere i vremenski pripadaju vinčanskoj kulturi.

slika1 zrvanj muzej — Bogatoj arheološkoj zbirci Narodnog muzeja Zrenjanin pripadaju praistorijski i srednjovekovni žrvnjevi, nađeni na lokalitetima Botoš (Živanićeva dolja) i Novi Bečej (Matejski brod)

VODENICE

Najstariji tip mlinova u Banatu su vodenice i građene su pored reka Tise, Tamiša i Begeja, jer su funkcionisale na vodeni pogon.

SUVAČE

Suvače su prvi mlinovi na pogon stočne vune i javljaju se širom naše sredine početkom XVIII veka.

slika4 suvaca — Suvača u Kikindi je kružne osnove i leži na četrnaest stubova od pečene opeke, koji ujedno nose krovnu konstrukciju u obliku četrnaestostrane piramide

VETRENJAČE

slika6 vetrenjace — S leva na desno: Kišova vetrenjača 1961. godine i neposredno pre urušavanja, 2004. godine

INDUSTRIJSKI MLINOVI

Ono po čemu se ova jedinstvena izložba dodatnoizdvaja od dosadašnjih u Narodnom muzeju Zrenjanin, jeste implementacija QR kodova na izložbi i unutar publikacije „Mlinovi na području srednjeg Banata od praistorije do 1941. godine“.

Piše: Tivadar Borbelj