4. novembra 1942. u selu Pavliš, kod Vršca ubijen je Žarko Zrenjanin.
Gestapo je činio velike napore i organizovao brojne snage da uhvati „crvenog generala“, kako su Zrenjanina nazivali. Početkom novembra 1942. godine, Tito je pozvao Zrenjanina da dođe na slobodnu teritoriju zapadne Bosne i prisustvuje Prvom zasedanju AVNOJ-a. Prilikom priprema za odlazak u Srem, i dalje u zapadnu Bosnu, Zrenjanin je prokazan Gestapou što je kasnije dovelo do njegove likvidacije.
Rođen je 11. septembra 1902. godine u selu Izbištu kod Vršca. Osnovnu školu učio je u Vršcu, a gimnaziju u Segedinu, Beloj Crkvi i Pančevu. Završio je učiteljsku školu u Somboru 1923. godine. Još kao đak Učiteljske škole u Somboru prišao je revolucionarnom omladinskom pokretu.
.jpg)
Od 1923. do 1926. bio je učitelj u selu Kanatlarci, u prilepskom srezu. Tu je, 1926, prvi put došao u sukob s predstavnicima vlasti zbog svojih shvatanja. Zbog toga je nekoliko puta hapšen. U julu 1926. premešten je u rodno Izbište. Ovde je organizovao analfabetske kurseve i otvorio narodni univerzitet, osnovao u selima narodne biblioteke i čitaonice. Sarađivao je u prosvetnim i pedagoškim časopisima i politički delovao, preko učiteljskog društva belocrkvanskog sreza, čiji je predsednik bio više godina.
Član je Komunističke partije Jugoslavije postao je 1927. godine, kada je i osnovao prvu partijsku ćeliju u Izbištu. Za sekretar Sreskog komiteta KPJ za Vršac izabran je 1930, a marta 1932. godine izabran je za sekretara Okružnog komiteta KPJ za južni Banat.
U svojoj kući u Izbištu organizovao je malu ilegalnu partijsku štampariju, u kojoj je, februara 1933. godine štampan prvi broj „Lenjinista“ (izašla tri broja), organa OK KPJ za južni Banat. Uvodnike i većinu članaka je sam pisao. Aprila 1933, štampariju je otkrila policija. Tada je Žarko osuđen od Suda za zaštitu države na tri godine robije, koju je izdržavao u Sremskoj Mitrovici i Lepoglavi. Uz Mošu Pijade, Ivana Milutinovića i druge istaknute komuniste, Zrenjanin se borio za prava političkih osuđenika, učestvujući u štrajkovima glađu i drugim akcijama komunista.
Iz zatvora je pušten 6. aprila 1936. godine. Odmah je nastavio politički rad, povezao se s komunistima u Beogradu i partijskom organizacijom u Vršcu. Jula 1936. ponovo je izabran za sekretara OK KPJ za južni Banat, a septembra iste godine izabran je u Pokrajinski komitet KPJ za Vojvodinu. Policija ga je često hapsila i proganjala. Do rata 1941. hapšen je pet puta i mučen u policijskim zatvorima u Petrovgradu, beogradskoj Glavnjači i na Adi Ciganliji.
U godinama uoči rata pripada među najistaknutijim aktivistima KPJ. Pored organizacijskog partijskog rada, razvija agitaciju i propagandu. Napisao je mnoge tekstove o nacionalnim, agrarnim i drugim problemima. Stoga je u obnovljenom Privremenom rukovodstvu KPJ za Vojvodinu, krajem 1938, imenovan za sekretara, a u februaru 1939. za političkog sekretara Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu, i na toj dužnosti ostao do smrti.
Za zasluge u organizovanju revolucionarnog radničkog pokreta i NOB u Vojvodini, Zrenjanin je, 5. decembra 1944, proglašen narodnim herojem. Od 2. oktobra 1946. godine grad Petrovgrad nosi ime ovog revolucionara . Spomenik mu je otkriven 11. maja 1952. Preko 60 naseljenih mesta u Srbiji, uglavnom Vojvodine, imaju ulicu sa imenom Žarka Zrenjanina.
izvor: wikipedia
naslovna fotografija: Alexzr88
fotografije na: Muzej istorije Jugoslavije
.png)
.gif)
.gif)
