Zrenjanin je grad koji ima deset mostova, reku koja protiče gotovo kroz centar, korzo okružen lepim zgradama, i pre svega grad koji je miran i naseljen gostoprimljivim stanovništvom. Zbog svog geografskog položaja predstavlja odličnu priliku za razvoj i napredak manifestacionog, kulturnog, nautičkog i eko turizma – svega onog što današnji turista traži i očekuje da nađe u ovoj sredini.
Sa Vojislavom Cvejićem, saradnikom za turizam i Jaroslavom Stevanovim, organizatorom za razvoj i promociju turističkih proizvoda Turističke organizacije grada Zrenjanina sreli smo se ispred pivskog industrijskog kompleksa, pogona varijone, odnosno “kuhinje piva”, dela nekadašnje zrenjaninske pivare.
Ovo je deo značajnog industrijskog i graditeljskog nasleđa na obali Begeja, koji se prostire od palate Lazara Dunđerskog do bivše fabrike čarapa „Udarnik“.
Zahvaljujući Udruženju građana Urbani forum i podršci lokalne samouprave, ovaj pogon je pre dve godine renoviran i pretvoren u Muzej piva. Zgrada je bila devastirana, stakla su bila polomljena, a metalni delovi su ukradeni.
Upornim zalaganjem savesnih pojedinaca, izgrađen je novi ulaz za turiste, ugrađena su nova stakla, fasada je prekrečena, uređene su unutrašnje prostorije kako bi gostima i turistima na što verodostojniji način bio prikazan rad nekadašnje zrenjaninske pivare.
Pored mnoštva zanimljivosti koje se nalaze unutar Muzeja piva, turisti se nakon obilaska ovog kompleksa mogu provozati i turističkim brodom. Naime, ispred muzeja je sagrađeno i jedno manje pristanište sa informacijama za zainteresovane o mogućim plovidbama i zanimljivošću da u Zrenjaninu svake godine gostuje regata sa više desetina plovila, jahti i brodova, čime se radi na oživljavanju rečnog tiruzma.
U nastavku obilaska Zrenjanina, put nas je vodio ka „Pivnici“, staroj više od tri decenije, uradjenoj upravo u duhu piva i pivarstva. Na samom ulazu u gradsku pivnicu vise zimske sanke za koje se pretpostavlja da su nekeda služile vlasnicima pivare.
Ovo kultno mesto Zrenjaninaca i stranih turista uređeno je po ideji stručnjaka iz Slovenije, bračnog para Kerševan, a uz pomoć naših dizajnera, umetnika, slikara i vajara. Unutar Pivnice možemo videti ručnu punionicu i bačvu za burad, zatim prostor koji je nekada služio za „ležanje“ piva i koji je preuređen 1985. godine.
Šank je napravljen u obliku kazana za kuvanje piva, ukrašen sa višedecenijski starim kriglama i etiketama poznatih zrenjaninskih i domaćih piva. Zahvaljujući vajaru iz Kikinde, na zidovima se, pored murala koji predstavljaju banatsku idilu, nalazi i imitacija pivske pene, izradjena od gline.
Pored toga, ovaj prostor je jedinstven i po klupama u „pivarskom“ stilu, ali i po plafonu sa svodovima od upregnute cigle.
Na svega nekoliko koraka od ulaza u “Pivnicu“, nalaze se četiri vrha nekadašnje bečkerečke ćuprije. Zahvaljujući razumevanju nadležnih, pre svega Narodnog muzeja Zrenjanin, Zavoda za zaštitu spomenika kulture, ovi vrhovi, takozvane fijale, sačuvane su kao vredna baština ovog grada.
Most je bio izgrađen u stilu Ajfelovih mostova. Zbog načina gradnje i podudaranja sa gotovo svim tačkama izgleda mosta, i danas mnogi znaju za priču da je projekat za izgradnju uradio sam Ajfel.
Prelaskom preko pešačkog mosta (nekadašnje bečkerečke ćuprije), stigli smo do platoa, nekadašnjeg Vilzonovig trga koji danas nosi naziv Trg dr Zorana Đinđića. Ovde se tokom održavanja manifestacije „Dani piva“ organizuju izložbe rukotvorina, koncerti i zanimljivosti za najmlađe sugrađane. U planu je i renoviranje ovog prostora.
Sa našim vodičima ulazimo u najlepši i najfrekventniji deo grada – centar Zrenjanina. Glavna ulica je do sada četiri puta menjala svoje ime – ulica do Velikog mosta, ulica Maršala Tita, za vreme Drugog svetskog rata Geringelova ulica, a danas ponosno nosi naziv Kralja Aleksandra I Karađorđevića.
Ona predstavlja kičmu prošlosti, sadašnjosti i budućnosti ovog mesta i u njoj se nalaze palate, zgrade, sagrađene pre više vekova u stilovima mađarske secesije, baroka, romantizma i mnogih drugih.
Mešavina ovih stilova i sam ambijent glavne ulice dostojno pokazuju koliko je ovaj grad multikulturalan sa više od dvadeset nacija, koje savesno čuvaju i neguju svoj jezik i običaje.
Iz glavne ulice stižemo smo do Trga slobode, mesta sučeljavanja kulture i tradicije.
Rimokatolička katedrala, Županijska palata (Gradska kuća), Gradska narodna biblioteka „Žarko Zrenjanin“, Bukovčeva palata, Narodni muzej, najstarije pozorište u Srbiji – Narodno pozorište „Toša Jovanović“ , Savremena galerija i spomenik posvećen srpskom kralju Petru I Karađorđeviću, čine ovaj prostor jedinstvenim i nadaleko poznatim.
Duže od jednog veka unutar Županijske palate, današnje Gradske kuće, nalazi se i lepo uređena Gradska bašta u kojoj se tokom letnjih meseci održavaju razne manifestacije. Jedna od takvih je i „Banatska bajka – leto u Gradskoj bašti“, u okviru koje se posetiocima predstavljaju bogate kulturne, manifestacione, kulinarske, etno i zabavne ponude Srednjobanatskog okruga i šire.
Zelene površine, razne vrste drveća, vajarska dela, fontana sa rodom, klupe, letnji-muzički paviljon i ogroman mural Bečkerečke tvrdjave koji je oslikao zrenjaninski akademski slikar Viorel Flora, danas čine ambijent Gradske bašte.
Na izlazu iz Gradske bašte nalazi se i kip Ivana Svetog Nepomuka, sledbenika hrišćanstva koji je mučenički stradao. Njegovo telo je bačeno u Vltavu, zbog čega u gradovima koji se nalaze na reci i imaju mnogo mostova, crkve nose njegovo ime.
Pri kraju našeg obilaska grada sa turističkim vodičima stižemo i do Malog mosta, koji spaja naseljeno mesto Mala Amerika sa Trgom slobode i centrom Zrenjanina. U okruženju mosta nalazi se prelepa Palata pravde građena od 1906. do 1908. godine u obliku ćiriličnog slova P.
Njen izgled veoma podseća na izgled zgrada parlamenata širom Evrope i upravo to pokazuje koliko je grad na obali reke Begej u to vreme bio razvijen.
Pored Sudske palate nalazi se Reformatska crkva, koja turistima, posetiocima i svim vernicima rado otvara svoja vrata. U nedostatku fresaka, vera se prenosi vidom i uhom.
Piše: Tivadar Borbelj
.gif)
.gif)
