Područje starih meandara i ritova uzduž Tise u opštinama Žabalj, Titel i Zrenjanin, Vlada Srbije proglasila je 30. 10. 2014, na predlog Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode, Specijalnim rezervatom prirode “Ritovi donjeg Potisja”.
Novi rezervat proglašen je zaštićenim područjem I kategorije, od međunarodnog, nacionalnog i izuzetnog značaja, radi očuvanja orografskih, hidroloških i bioloških vrednosti. Glavne od njih su osam starih meandara, depresije i bare u forlandu Tise, ritske šume, i brojne vrste biljaka, životinja i gljiva. Među njima se ističu značajne populacije tiskog cveta, 203 vrste biljaka, 36 vrsta riba, 7 vrsta gmizavaca, 10 vrsta vodozemaca, 177 vrsta ptica od kojih su 91 gnezdarice, kao i retke vrste sisara, među kojima su vidra i divlja mačka.
Mrtvaje uz Tisu od Čuruga do Mužlje čuvene su kao mesta okupljanja velikih selidbenih jata crne rode, brojnih vrsta čaplji, orla belorepana, a stari delovi poplavnih šuma značajno su gnezdilište još brojnije šumske faune.
Vlada je upravljačem ovog područja proglasila Javno preduzeće “Reezervati prirode Zrenjanina”. Rezervat je ukupne površine 3.010,67 ha, od čega na područje pod režimom zaštite trećeg stepena potpada od 2.055,75 ha, dok je ostalo u režimu zaštite drugog stepena.
Upravljač je, između ostalog, zadužen za sprovođenje propisanih mera zaštite koje imaju cilj da očuvaju vrednosti područja i obezbede da se prirodni resursi na njemu koriste na održiv način, na dobrobit prirode i lokalnih zajednica.
U tu svrhu, upravljač mora da obeleži spoljne granice područja, donese plan upravljanja, kao i propis o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi, kao i da obezbedi čuvanje i nadzor zaštićenog područja.
Sa druge strane, upravljač ima pravo da naplaćuje naknadu za korišćenje zaštićenog područja, kao i da koristi, za finansiranje čuvanja ovog dragulja prirode, sredstva iz državnog budžeta i druge propisane izvore.
Foto: Danilo Đeković