Nikako nije prijatno kada čujemo da se u mestu u kojem živimo ili u okolini dogodilo ubistvo, razbojništvo ili hapšenje zbog droge… Takva informacija nas navodi na pomisao da li živimo u bezbednom okruženju. Svedoci smo da su se u poslednjih mesec dana na teritoriji grada Zrenjanina, na žalost, desila ubistva. Zbog toga smo odgovor o tome da li je grad na Begeju bezbedan potražili od Višeg javnog tužilaštva.
Više javno tužilaštvo u Zrenjaninu nadležno je za preduzimanje krivičnog gonjenja protiv izvršilaca najtežih krivičnih dela za koja su predviđene kazne zatvora preko 10 godina, pa sve do kazne doživotnog zatvora. I to na području Srednjobanatskog, dela Severnobanatskog i dela Južnobačkog upravnog okruga. Takođe, Više javno tužilaštvo vodi krivične postupke prema maloletnim izvršiocima zbog svih izvršenih krvičnih dela predviđenih Krivičnim zakonikom.
„U postupku otkrivanja i preduzimanja krivičnog gonjenja Više javno tužilaštvo u Zrenjaninu sarađuje sa tri policijske uprave – PU Zrenjanin, PU Kikinda i PU Novi sad PS Bečej. Takođe, sarađujemo i sa tri Osnovna javna tužilaštva – u Zrenjaninu, Kikindi i Bečeju, a koja su nadležna za krivično gonjenje punoletnih učinilaca ostalih krivičnih dela“, navode u Višem javnom tužilaštvu u Zrenjaninu.
Krivična dela koja su u nadležnosti Višeg javnog tužilaštva
Više javno tužilaštvo u Zrenjaninu je, između ostalog, nadležno za krvično gonjenje učinilaca sledećih krivičnih dela:
- Krivično delo Ubistvo iz čl. 113 KZ, za koje je propisana kazna zatovra od pet do petnaest godina zatvora
- Krivično delo Teško ubistvo iz čl. 114 KZ, za koje će se učinilac kazniti zatvorom u trajanju od najmanje 10 godina do kazne doživotnog zatvora
- Krivično delo Teška telesna povreda iz čl. 121 st. 3 ako je usled teške telesne povrede nastupila smrt povređenog lica
- Krivičnog dela Neovlašćena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga iz čl. 246. st.1 KZ za koje je propisana kazna zatvora od 3 do 12 godina, kao i za krivično delo iz st. 3 ako je izvršeno od strane grupe za koje sledi kazna zatvora od 5 do 15 godina.
- Krivično delo Razbojništvo iz čl. 206. st. 2 u vezi st. 1 KZ ako je delo izvršeno od strane grupe za koje je predviđena kazna zatvora u rasponu od 3 do 15 godina
„U pogledu kazni i drugih krivičnih sankcija koje su izrečene učiniocima navedenih krivičnih dela ovo tužilaštvo je u prethodnom periodu protiv svih prvostepenih presuda koje je donosio Viši sud u Zrenjaninu, nezadovoljno krivičnom sankcijom odnosno pravnom kvalifikacijom dela po kojoj su okrivljena lica osuđena, izjavljivalo žalbe. O njima je zatim odlučivao Apelacioni sud u Novom Sadu. Za podatke o kažnjavanju potrebno je obratiti se Višem sudu u Zrenjaninu“, ističu u Višem javnom tužilaštvu u Zrenjaninu.
VJT u prvih devet meseci ove godine krivično gonilo četiri lica zbog ubistva ili pokušaja ubistva
„Prema podacima iz evidencije VJT u Zrenjaninu vidi se da je u toku 2019. godine ovo tužilaštvo, postupajući po podnetim krivičnim prijavama samo na području Grada Zrenjanina i njegovih naseljenih mesta preduzelo krivično gonjenje protiv 5 lica. I to protiv jednog lica zbog krivčnog dela Ubistvo koje je izvršeno na području Belog Blata i protiv četiri lica zbog tri izvršena krivična dela Ubistvo u pokušaju. Dva su izvršena na području Zrenjanina, a jedno u Melencima. U 2020. godini do 23.9. ovo tužilaštvo je postupalo protiv ukupno četiri lica. Protiv dva lica zbog po jednog izvršenog krivičnog dela Ubistvo. Jedno je izvršeno u Zrenjaninu od strane lica ženskog pola, a jedno u Čenti. Takođe, postupano je i protiv dva lica zbog po jednog krivičnog dela Ubistvo u pokušaju. Jedno je izvršeno u Zrenjaninu, a jedno u Tarašu. Sva prijavljena lica su procesuirana donošenjem naredbi o sprovođenju istrage“, dodaju u ovom tužilaštvu.
Statistika od 2010. za krivična dela ubistvo i pokušaj ubistva
Poslednjih desetak godina Više javno tužilaštvo godišnje krivično goni sličan broj ljudi zbog krivičnih dela Ubistvo i Ubistvo u pokušaju.
„Broj procesurianih lica zbog nekog od ovih teških krivičnih dela u 2010. je bio 5. I to tri lica zbog dela izvršenih ili pokušanih u Zrenjaninu i po jedno u Orlvatu i Tomaševcu. 2011. godine procesuirano je tri lica zbog dela u Zrenjaninu, a 2012. dva lica zbog izvršenih ili pokušanih dela u Ečki. U 2013. godini bilo je četiri lica zbog dela koja su izvršena ili pokušana u Zrenjaninu, dok je 2014. godine procesuirano pet lica zbog krivičnih dela u Zrenjaninu, Elemiru i Orlovatu. U 2015. godini nije bilo procesuiranih lica vezano za ova krivična dela. 2016. jedno lice je pokušalo ubistvo u Zrenjaninu. U 2017. godini bilo je dva lica zbog pokušanih dela u Zrenjaninu, od koji je jedno lice ženskog pola. U 2018. godini procesuirano je četiri lica, od kojih su tri ženskog pola, zbog izvršenih ili pokušanih dela u Zrenjaninu“, navode u Višem javnom tužilaštvu.
„Ako se navedeno ima u vidu može se zaključiti da područje Grada Zrenjanina i njegovih naseljenih mesta u dužem vremenskom periodu karakteriše mali borj izvršilaca ovih teških krivičnih dela. Kao izvršioci, u najvećem broju slučajeva pojavljuju se lica muškog pola starosti najčešće preko 30 godina. S obzirom na to da su navedena krivična dela najčešće situacionog karaktera, ponekad se kao izvršioci pojavljuju i povratnici. Tj. lica koja su prethodno osuđivana zbog najrazličitijih krivičnih dela. Ova okolnost se u svakom slučaju ceni prilikom predlaganja krivične sankcije“, dodaju u ovoj instituciji.
Više javno tužilaštvo goni i za krivično delo Neovlašćena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga
Kada govorimo o krivičnom delu Neovlašćena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga u toku 2019. godine Više javno tužilaštvu u Zrenjaninu je zaprimilo krivične prijave podnete protiv 36 lica sa teritorije Grada Zrenjanina i naseljenih mesta. 2020. godine, zaključno sa 23.9. MUP RS podneo je ovom tužilaštvu krivične prijave protiv 23 lica zbog ovog krivičnog dela.
„Što se tiče prethodnog perioda broj procesuiranih lica zbog navedenog krivičnog dela u 2010. je bio 53 lica. 2011. bilo je 36 lica, 2012. – 29 lica, 2013. – 25 lica, 2014. – 19 lica, a 2015. -15 lica. U 2016. godini procesuirano je 18 lica, 2017. – 26 lica i 2018. – 32 lica. Napominjemo da su ova dela izvršena ne samo neovlašćenom prodajom opojnih droga, već, takođe, i neovlašćenom proizvodnjom, te neovlašćenim držanjem opojnih droga radi njihove dalje prodaje. To je i najčešći način vršenja ovog krivičnog dela na području nadležnosti ovog tužilaštva“, objašnjavaju u Višem javnom tužilaštvu u Zrenjaninu.
„Kao izvršioci ovih krivičnih dela preovlađuju lica muškog pola. Kao najčešći predmet ovog krivičnog dela pojavljuju se opojne droge kanabis tzv. marihuana, heroin, te MDMA tzv. ekstazi pri čemu ovo tužilaštvo ne raspolaže statističkim podatkom o ukupnoj količini zaplenjene droge. Kod ovog krivičnog dela obično se pojavljuju povratnici. Karakteristično je da su u pitanju lica koja su prethodno oduđivana zbog lakšeg krivičnog dela – Neovlašćeno držanje opojnih droga iz čl. 246a KZ ili zbog nekog imovinskog krivičnog dela. Inače, kao izvršioci ubedljivo preovlađuju lica muškog pola starosti između 20 i 30 godina“, navode u ovoj instituciji.
Statistika Višeg javnog tužilaštva vezano za teško krivično delo razbojništvo
Kada govorimo o krivičnom delu Razbojništvo u toku prošle godine zaprimljene su krivične prijave podnete protiv 4 lica, dok su ove godine do 23.9. zaprimljene prijave protiv tri lica. Ova lica su procesuirana donošenjem naredbi o sprovođenju istrage. Sva lica su, izuzev jednog koje je bilo ženskog pola, bili muškarci.
„Broj procesuiranih lica zbog ovog krivičnog dela u 2010. godini je bio 14. 2011. procesuirano je 23 lica, dok 2012. nije bilo prijavljenih i procesuiranih. U 2013. godini bilo je 6 lica, 2014. – 8 lica, a 2015. samo jedno. U 2016. godini opet nije bilo prijavljenih i procesuiranih lica zbog ovog krivičnog dela. U 2017. godini bilo ih je 4, a u 2018. jedno. U vezi sa navedenim statističkim podacima neophodno je napomenuti da je Više javno tužilaštvo u Zrenjaninu nadležno za preduzimanje krivčnog gonjenja samo u slučaju izvršenog kvalifikovanog oblika ovog krivičnog dela propisano u čl. 206. st. 2. KZ. Kada je delo učinjeno od strane grupe ili je nekom licu sa umišljajem nanesena teška telesna povreda. Ili ako vrednost oduzetih stvari prelazi iznos od 1,5 miliona dinara. Za krivično gonjenje punoletnih izvršilaca osnovnog oblika ovog krivičnog dela nadležno je Osnovno javno tužilaštvo“, ističu u VJT.
„Karakteristično je da se kao izvršioci ovog krivičnog dela u najvećem broju slučajeva pojavljuju lica muškog pola, starosti između 20 i 40 godina. Imajući u vidu prirodu ovog krivičnog dela tj. da se radi o krivičnom delu protiv imovine kao izvršioci se često pojavljuju povratnici. Znači lica koja su prethodno jednom ili više puta već osuđivana zbog nekog lakšeg imovinskog krivičnog dela“, objašnjavaju u Višem javnom tužilaštvu.
Više javno tužilaštvo tvrdi da je ‘grad na Begeju bezbedan’
Statistika pokazuje da Zrenjanin spada u kategoriju bezbednijih gradova.
„Na području Grada Zrenjanina i njegovih naseljenih mesta u dužem vremenskom periodu, koji je ovde analiziran, nije dolazilo do drastičnog odstupanja u pogledu broja izvršenih krivičnih dela i broja izvršilaca. Pri tome, taj broj nije veliki, o čemu svedoče statistički podaci koji su takvi i u drugim sličnim sredinama. Na osnovu iznetog može se zaključiti da je Zrenjanin bezbedan grad. Valja napomenuti da će svi nadležni organi, a pre svega policija i javno tužilaštvo, i dalje preduzimati sve neophodne mere i radnje iz svoje nadležnosti radi efikasnog otkrivanja i procesuiranja učinilaca krivičnih dela“, zaključuju u Višem javnom tužilaštvu u Zrenjaninu.