Izložba o teškim ratnim godinama, dobrovoljcima srednjeg Banata, žrtvama i pobedi

Brojni tekstovi i fotografije, dokumenti, oružje i predmeti koji dočaravaju atmosferu na području Velikog Bečkereka i srednjeg Banata prilikom oslobođenja grada u Prvom svetskom ratu, potom i prisajedinjenja sa Kraljevinom Srbijom, kao ulogu istaknutih ličnosti u ovim dešavanjima čine izložbu STO GODINA SLOBODE postavljenu u Salonu Narodnog muzeja Zrenjanin.

Povodom stogodišnjice oslobođenja Velikog Bečkereka u Prvom svetskom ratu, u našem gradu poslednjih godina poslenici u kulturi veliku pažnju posvećuju tom značajnom događaju, pa svakog 17. novembra Zrenjaninci mogu da se podsete teških ratnih godina, žrtava i pobeda koje su podneli žitelji našeg grada i okoline. Tako će biti i ove godine.

Dve značajne institucije kulture udružile su se oko projekta osmišljavanja i realizovanja izložbe koja će obeležiti stogodišnjicu oslobođenja.

Razgovarali smo sa koautorom navedene izložbe Vladislavom Ignjatov, istoričarkom i kustosom u Narodnom muzeju Zrenjanin.

-Izložba „Sto godina slobode“ realizovana je zahvaljujući sredstvima Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, ali i Grada Zrenjanina, a u saradnji dve institucije Istorijskog arhiva i Narodnog muzeja Zrenjanin. Autori izložbe smo Slobodan Milin, Vanda Vojvodić Micova iz Istorijskog arhiva i ja, kaže Vladislava Ignjatov, kustos Narodnog muzeja Zrenjanin.

Izložba je koncipirana u tri segmenta.

-Prvi segment nosi naziv Veliki Bečkerek i srednji Banat u Prvom svetskom ratu i prikazuje dešavanja uoči i tokom rata na ovom prostoru. Prikazuje hapšenja, suđenja i internacije, mobilizacije stanovništva u austrougarsku vojsku, ali i dezerterstva, pojavu logora, kao i prelazak Srba, austrougarskih vojnika na rusku stranu i stupanje u redove srpske dobrovoljačke vojske.  Govori se i o teškim socijalno-ekonomskim prilikama na ovom prostoru, kao i o kraju dvojne monarhije.

Drugi segment pod nazivom Znamenite ličnosti tiče se najistaknutijih ličnosti iz srpskog nacionalnog pokreta u Velikom Bečkereku, od Slavka Županskog, preko Emila Gavrila i Živka Terzina, do sveštenika Dragutina Mojića koji su internirani od strane austrougarskih vlasti nakon sarajevskog atentata 1914. godine.

Treći segment naslovljen Oslobođenje 1918. godine i posvećen je formiranju Srpskog narodnog odbora u Velikom Bečkereku 31.oktobra 1918.godine. Pored toga, ovaj segment predtavlja i organizovanje Velike narodne skupštine u Novom Sadu i prisajedinjenje Banata, Bačke, Baranje i Srema svojoj matici –Kraljevini Srbiji, naglašava Vladislava Ignjatov.

Ovom izložbom, kako kaže naša sagovornica, kroz dokumenta i fotografije, posetioci će moći da se prenesu u prelomne novembarske dane 1918.godine, kada je u Veliki Bečkerek ušla oslobodilačka srpska vojska.

Izložba će biti otvorena do 10. decembra.

Istovremeno, u Malom salonu Muzeja, biće prikazan deo prošlogodišnje izložbe posvećene danu oslobođenja u Velikom ratu. Reč je o izložbi pod nazivom Dobrovoljci srednjeg Banata u Prvom svetskom ratu.

-Ta izložba predstavlja doprinos Narodnog muzeja Zrenjanin kulturi sećanja i pamćenja na slavne i teške događaje iz Velikog rata, ali prevashodno sećanje na dobrovoljce, ljude koji su se u srpskoj vojsci našli po sopstvenom izboru iz patriotskih, rodoljubivih i nacionalnih pobuda. Ujedno je i podsećanje da su i Srbi iz srednjeg Banata dali znatan doprinos pobedi srpske vojske u Prvom svetskom ratu, nacionalnom oslobođenju i ujedinjenju srpskog naroda i stvaranju jugolovenske države, istakla jeVladislava Ignjatov.