Na današnji dan, pre tačno 150 godina, sagrađena je Rimokatolička katedrala u Zrenjaninu, koja je posvećena Svetom Ivanu Nepomuku. Gradnja je trajala od 1863. do 1868. godine, a papskom bulom pape Jovana Pavla II uzdignuta je na nivo katedrale 1986. godine.
Svečanom misom pred mnogobrojnim vernicima, biskupima, sveštenicima i predstavnicima verskih zajednica, lokalne samouprave i institucija, obeležen je ovaj veliki i značajan jubilej za sve građana katoličke veroispovesti.
Prisutne je pozdravio biskup zrenjaninski, dr Laslo Nemet, koji je u svom obraćanju naglasio, da je današnji događaj veoma bitan praznik cele naše zajednice.
-Na ovom mestu je u poslednjih sedam stotina godina uvek stajala katolička crkva, uz manji period kada je ovde bila džamija, koja je nakon oslobođenja grada od Turaka, ubrzo bila preuređena u katolički hram. Radovi na izgradnji današnje Rimokatoličke katedrale završeni su 23. novembra 1868. godine, a dan kasnije, 24. novembra, pre tačno 150 godina, ona je otvorila svoja vrata svim vernicima i građanima. Zrenjaninska katedrala nije samo spomenik kulture, nego je i mesto gde se susrećemo sa zajednicom – rekao je biskup.
Svečanost su svojim prisustvom upriličili gradonačelnik Zrenjanina, Čedomir Janjić, apostolski nunciusi Luciano Suriani i Philippo Colnago, beogradski nadbiskup i mitropolit, Stanislav Hočevar, grkokatolički egzarh, dr Džura Džudžar, kao i biskupi iz Segedina, Temišvara, Subotice i Srema.
Deo svečane mise možete pogledati i u našem VIDEO prilogu:
ZANIMLJIVOSTI O KATEDRALI:
- Između 1551. i 1716. godine za vreme turske vladavine, katolički život u Bečkereku bio je uništen. Katolički hram je bio pretvoren u džamiju. Nakon 150 godina, 16. oktobra 1716. godine vojska princa Evgenija Savojskog oslobodila je Temišvar, a zatim i ostali deo Banata. Za kratko vreme, već 1722. godine, život u Bečkereku se stabilizovao i 1723. je ponovo osnovana katolička zajednica.
- Na mestu današnje katedrale stajala je džamija. Po oslobođenju od Turaka, car Leopold je naredio da se džamija prepravi u katolički hram, o čemu svedoči ukaz carice Marije Terezije, izdat 1758. godine. Tako je izgradnja nove katoličke crkve, takođe posvećene svetom Ivanu Nepomuku, započeta nekoliko godina kasnije 1762/63 godine.
- Početkom 19. veka izbio je veliki požar u gradu u kojem je oštećen parohijski dom. Vremenom je i hram iz vremena Marije Terezije postao opasan za upotrebu zbog pucanja temelja pod teretom zvona. Zvona su skinuta iz tornja, a hram je razgrađen 1863. godine.
- 1864. Katedrala je građena u neoromaničkom stilu, pod vođstvom Stevana Đorđevića. Visina tornja sa krstom iznosi 56 metara. Kamen temeljac je svečano blagoslovio Šandor Bonaz 18. septembra 1864. godine kada je u zid građevine položena povelja pisana na latinskom jeziku.
- Novoizgrađeni hram je skoro dve decenije bio bez zidnih slika. Tek je 1884. godine Jozef Gojgner, slikar iz Bečkereka, prihvatio da oslika unutrašnjost hrama. Rad je završio u decembru 1885. Gojgner je naslikao scene iz Starog i Novog zaveta na 14 zidnih slika. Tajnu večeru je oslikao na osnovu istoimenog dela Leonarda da Vinčija.
- Rimokatolička katedrala u Bečkereku, današnjem Zrenjaninu, potpuno je obnovljena 1938. godine. Iste godine katedrala je dobila nova zvona umesto onih koja su odneta za vreme Prvog svetskog rata. Novi mermerni oltar je izgrađen po projektu subotičkog inženjera Dulić Bolta. U radionici zrenjaninskog kamenoresca, Tunera Teodosija i njegovog sina Aladara.
NA VRH TORNJA KATEDRALE NEDAVNO POSTAVLJEN NOVI KRST
Zahvaljujući sopstvenim prihodima i pojedinačnih donacija donatora, u prethodna dva meseca vršeni su radovi na obnovi tornja Rimokatoličke katedrale. Toranj katedrale je jedan od najvidljivijih simbola našeg grada, nezavisno iz kog pravca se dolazi u grad, a temeljno je poslednji put saniran 1938. godine.
-Svesni činjenice da u ovoj godini proslavljamo veliki jubilej, početkom septembra krenuli su radovi na obnovi tornja. Zamenjen je ceo limeni pokrivač, koji je sada pokriven bakrom. Pored toga postavljen je potpuno novi krst od prohroma, koji je dodatno pokriveni zlatnim listićima. Stari krst je težak oko 200 kilograma, od kovanog čelika je, i obnovićemo ga, a zatim i postaviti u baštu biskupije kao podsećanje da je 80 godina bio na tornju. Ugrađeni su i novi prozori, koji su ranije bili drveni, a sada su od aluminijuma sa kvalitetnom mrežom, kako bi činili adekvatnu zaštitu od ptica i vremenskih nepogoda – izjavio je nedavno za naš portal zrenjaninski biskup.
Piše: Tivadar Borbelj