Bečkerečki priložnici – srednjovekovne zanatlije

Bečkerek je, za sve vreme trajanja turske vlasti, važio kao značajan zanatski centar. U to vreme na Begeju je bilo sagrađeno i pristanište od kamenih kocki, što navodi na zaključak da je Begej predstavljao važnu saobraćajnicu. Bečkerečke zanatlije su se u to vreme bavile starobalkanskim zanatima koje su Srbi doneli sa sobom prilikom brojnih seoba.

U 17. veku grad se, sa trgovinom i zanatima, već uveliko odvaja od svih zabeleženih mesta u Banatu. To najbolje potvrđuje katastig Pećke patrijaršije iz 1660. i 1666.godine, u kojem je Bečkerek zabeležen kao varoš. Katastig predstavlja spisak, popis onog ko je šta dao (naselja, pojedinci) po obavezi, po dužnosti ili po dobroj volji, Pećkoj patrijaršiji. Tako, između ostalog, iz katastiga saznajemo da je u Bečkereku tokom 1660. godine bilo 69, a 1666. godine – 110 priložnika.

U katastigu se kao priložnici pojavljuju i zanatlije. Iako se u njemu ne navodi svota koju su zanatlije prilagale (za sebe, za svoje roditelje, obično za pomen), pa se ne može dobiti konkretnija slika o njihovom materijalnom stanju, ali se može dobiti približna slika o vrsti i broju zanatlija. Naime, među priložnicima je zabeleženo šest ćurčija (Sava, Andrej, Živko, Raka, Nestor i Radoje), četiri terzije (Teodor, Radivoj, Koja i Đura), četiri čizmadžije (Miha, Živko, Cveja i Peja), dvojica kalajdžija (Pana i Dmitar), dvojica kujundžija (Sava i Marko), jedan tufegdžija (puškar Maksim) i jedan bozadžija (Ilija).

Dakle, bečkerečke zanatlije  su se u to vreme bavile starobalkanskim zanatima koje su Srbi doneli sa sobom prilikom brojnih seoba od 14. do 18. veka. Bečkerek je, za sve vreme trajanja turske vlasti, važio kao značajan  zanatski centar. U to vreme na Begeju je bilo sagrađeno i pristanište od kamenih kocki, što navodi na zaključak da je Begej predstavljao važnu saobraćajnicu. U nedostatku boljih kopnenih veza, Begej je sigurno mnogo doprineo razvoju trgovine i zanata u Bečkereku.

Napisala: Rajka Grubić, magistar etnološko-antropoloških nauka

Izvor:  časopis „Zavičajac”

(www.zrenjaninskizavicajac.com)

Društvo zavičajaca Zrenjanina je nevladina, nestranačka, dobrovoljna i neprofitna organizacija osnovana na neodređeno vreme radi ostvarivanja ciljeva u oblasti očuvanja kulture, istorije, tradicije i svih drugih vrednosti Zrenjanina i okoline.