Otvaranje izložbe „Salaši – između idealizovanog i stvarnog”

U Malom salonu Narodnog muzeja Zrenjanin u utorak, 27. februara u 19 časova, biće svečano otvorena izložba „Salaši – između idealizovanog i stvarnog“ Muzeja grada Novog Sada.

Autori izložbe su Vesna Nedeljković Angelovska, muzejska savetnica i Feđa Kiselički, muzejski fotograf. Stručni saradnik izložbe je Vesna Tomić.

Izložba prikazuje salaše kroz njihov istorijat i sadržaj, dok istovremeno osvetljava idealizovanu sliku koju o njima imamo u današnje vreme. Zahvaljujući Ljubomiru Grubiću, Vladimiru Červenki i Feđi Kiseličkom na izložbi će biti prikazane fotografije zabeležene tokom etnološkog istraživanja salaša Bačkog Petrovog Sela (1987, 2006, 2012-2014). One prenose emocije koje se ne bi mogle iskazati rečima, a pored izbora fotografija izložba sadrži i tehničke crteže tlocrta osnovnih tipova salaša.

Porodična gazdinstva na obradivom zemljištu, udaljena od naselja, poznata pod imenom salaši, još uvek mogu da se nađu u plodnoj ravnici Vojvodine. Poljoprivredna proizvodnja od koje su ljudi na salašima živeli bila je u tesnoj vezi sa njihovim mestom stanovanja. To znači da su se kuće, zajedno sa svim ekonomskim objektima, nalazile na samom imanju, a imanje se sastojalo od obradivog zemljišta, voćnjaka i livada.

Pored povezanosti stanovanja i privređivanja, važna karakteristika salaša bila je njihova izolovanost, odnosno njihova fizička udaljenost od naselja – sela i gradova. Salaši Vojvodine su bili rasuti širom atara, ali su početkom 21. veka ostali naseljeni uglavnom samo oni koji su bili pored asfaltiranih puteva i oni koji su, vremenom, srasli sa obližnjim mestima. Sa nestajanjem salaša nestao je i salašarski način života, koji, iako se u stvarnosti sastojao od napornog rada sa neizvesnim rezultatom, za stanovnike ove regije predstavlja ideju o idili i izobilju.

Izložba će u zrenjaninskom Muzeju biti otvorena do 26. marta 2018. godine, a nadležni kustos u Narodnom muzeju Zrenjanin je Branka Babić, etnolog.

Do sada je izložba gostovala u Bačkom Petrovom Selu, Gradskom muzeju u Bečeju, Narodnom muzeju u Pančevu, Etnografskom muzeju u Beogradu, Narodnom muzeju u Rumi i u Gradskom muzeju u Vršcu.