Moskovljanin u Petrovgradu - građevinski inženjer Sergej Novicki

Raspolažemo sa vrlo malo podataka o Sergiju Novickom, inženjeru koji je 1939. godine uradio projekat adaptacije i dogradnje Srednje tehničke škole i Trgovačke akademije u naselјu „Amerika“ u Zrenjaninu, tadašnjem Petrovgradu (danas Hemijsko-prehrambena i tekstilna škola „Uroš Predić“).

O Novickom jedino znamo da je poreklom Rus, rođen u Moskvi 1896. godine, i da se nakon Oktobarske revolucije, poput mnogih svojih sunarodnika, doselio u Beograd. Na beogradskom Tehničkom fakultetu je 1932. godine diplomirao i bio promovisan u građevinskog inženjera. U vreme dok je radio projekat petrovgradske škole, Novicki je živeo u Beogradu, ali se ne znaju njegovi dalјi putevi, gde je živeo i šta je radio u toku i nakon Drugog svetskog rata, jer Rus nije sahranjen u Beogradu.

Od škole za beležnike preko tehničko/trgovinske do današnje srednje škole „Uroš Predić“

Na ovoj lokaciji je pred Prvi svetski rat započeta izgradnja Škole za beležnički kurs i internat. Iako je ova zgrada bila stavlјena pod krov do 1914, njeno dovršenje je osujetio početak rata. Više od dvadeset godina zjapila je neomalterisana, bez vrata i prozora. Da je kojim slučajem bila dovršena, bila bi to velelepna građevina u stilu bečke secesije. Projekat je urađen u budimpeštanskom atelјeu arhitekte Mikše Raušera (Rauscher Miksa, Levoča, Slovačka, 1850 – Szombathely, Mađarska, 1934), bečkog đaka čije ime danas nosi prestižna arhitektonska nagrada u Mađarskoj. Fragmenti ovog projekta se čuvaju u zrenjaninskom Istorijskom arhivu.

Skola za javne beleznike i internat dvorisna fasad sajt — Projekat škole za javne beležnike sa internatom arhitekte Mikše Raušera iz Budimpešte (1914) – dvorišna fasada

Skola za javne beleznike i internat Situacija sajt — Projekat škole za javne beležnike sa internatom arhitekte Mikše Raušera iz Budimpešte (1914) – situacija

Novi projekat Sergeja Novickog

Novi projekat koji je potom uradio Novicki u Beogradu (1939) oslanjao se na zatečeno stanje. Namena zgrade je ostala ista, samo je škola koja je u nju potom smeštena imala drugačiji obrazovni profil: umesto beležnike, u jednom svom delu je školovala buduće trgovce, u drugom elektro, mašinske i arhitektonsko – građevinske tehničare. Osnovala ih je Trgovinsko-industrijska komora 1938. godine kao privatnu Trgovačku akademiju i privatnu Srednju tehničku školu. Izgradnja škole je započeta neposredno po dobijanju dozvole, 28. februara 1939. godine. Za izvođača radova je izabrana firma inženjera Nedelјkova i Avramovića iz Novog Sada samo što je umesto u jesen 1939. godine „najmodernija školska zgrada u celoj Vojvodini“ završena godinu dana kasnije.

Iako je ovde reč o adaptaciji i doziđivanju zgrade koja je već bila podignuta pod krov i imala potpuno drugačije stilsko ruho, inž. Novicki na ovom objektu promoviše sve likovne segmente međuratne, internacionalne arhitekture. Po svojoj estetici koja se temelјi isklјučivo na lepoti proporcija, ritmu i materijalima, ovaj objekat je bez premca u zrenjaninskoj arhitekturi. Nema ovde nikakve potrebe da se otvori omeđe a fasade na bilo koji način „dekorišu“, razdele vencima i vertikalnim profilacijama.

Projekat skole za beleznike u Petrovgradu. Fasade. sajt — Plan za adaptaciju i doziđivanje zgrade Tehničke srednje škole ing. Sergeja Novickog iz Beograda (1939) – ulične fasade

Zgrada skole nakon zavrsetka izgradnje — Srednja tehnička škola nakon završetka izgradnje (1940) (IAZ)

Nakon Drugog svetskog rata nadograđen je sprat i to veoma uspešno, ne remeteći tako izvornu arhitektonsku zamisao inženjera Novickog. Šezdesetih godina je izvedena još jedna manja nadogradnja na samom uglu građevine, ali se ovaj put nije vodilo računa da se nadograđeni deo uklopi u postojeću arhitektonsku kompoziciju.