Prvi pouzdani podaci o Elemiru su iz 18. veka, kada ga naseljavaju Srbi. Od 1776. godine u Elemir se doseljavaju i Nemci, tako da na prelazu iz 18. u 19. vek naselje broji 4.500 stanovnika. Posle Drugog svetskog rata Nemci napuštaju Elemir, a u selo pristižu doseljenici iz Bosanske Krajine. Danas Elemir ima oko 5.000 stanovnika.
Do pedesetih godina prošlog veka, Elemir je bio tipično banatsko poljoprivredno naselje. Pronalazak nafte (1959) i prirodnog gasa (1962) uticali su na veliki preobražaj sela; u neposrednoj blizini naselja nikle su brojne bušotine sa crpkama za naftu, rezervoari sabirnih stanica, postrojenja Rafinerije gasa (1963), punionice plina, Fabrika sintetičkog kaučuka (1983)… Veliki broj stanovnika Elemira rešio je egzistenciju za svoje porodice, našavši zaposlenje u nekom od izgrađenih pogona „Naftagasa”. Asfastirane ulice, vodovod, gasna mreža za individualna domaćinstva – samo su neke od blagodeti razvoja naftne i petrojemijske industrije u Elemiru.
Iza naftnih rezervoara, oko bušotina industrijskih postrojenja čiji se tornjevi, cisterne, skladipta i pogoni vide izdaleka, prostiru se oranice: polja žita, kukuriza, suncokreta, šećerne repe… Konjske zaprege odavno su zamenile traktori i prikolice. Poljoprivreda je još važna delatnost stanovnika Elemira. Doduše, polja su ispresecana stubovima s električnim vodovima, ponegde umrljana naftom prosutom oko bušotina sa crpkama i po kanalima. Nebo iznad tih polja i iznad naselja često prekriva crni dim iz buktinja industrijskih postrijenja, ulicama se transportuju opasne i eksplozivne materije, ali Elemirci su, izgleda, naučili da žive s tim.
Muku muče Elemirci i s tri divlje deponije smeća, tik uz bašte i kuće, protestvuju zbog ne baš uvek čistog vazduha, lošeg kvaliteta vode za piće, protiv zagađivanja vode, jezera (bare) Okanj i reke Tise.
Deci, đacima i omladini Elemira kao da brige i problemi starijih ne smetaju da se bave svojim brojnim mladalačkim aktivnostima. Fudbal, rukomet, košarka – najpopularniji su sportovi, a od pre desetak godina i tekvondo: Elemir je danas mesto sa najvećim brojem osvojenih medalja u zemlji, i to ne samo na jugoslovenskim nego i na međunarodnom nivou. Tu su, dabome i brojna udruženja i klubovi: folklorno društvo, konjički klub, šah-klub, preferans-klub, Društvo za zaštitu životne sredine „Okanj”, lovačko i ribolovačko društvo. A od manifestacija, Elemir ima svoju seosku slavu – za Veliku Gospojinu (28. avgust), seoski vašar – svake prve nedelje u mesecu, letnju motorijadu itd.
Napisao: Slobodan Isakov
Izvor: časopis „Zavičajac”, broj 13, mart 2003.
(www.zrenjaninskizavicajac.com)
Društvo zavičajaca Zrenjanina je nevladina, nestranačka, dobrovoljna i neprofitna organizacija osnovana na neodređeno vreme radi ostvarivanja ciljeva u oblasti očuvanja kulture, istorije, tradicije i svih drugih vrednosti Zrenjanina i okoline.
.gif)
.gif)
