Dvorac grofa Rogendorfa u Banatskom Dvoru

Mnogi objekti od istorijskog značaja koji predstavljaju deo bogatog kulturnog nasleđa, ne nalaze se u zavidnom stanju. Među njima je dvorac Rogendorf koji se nalazi na na teritoriji naseljenog mesta Banatski Dvor. Veći deo dvorca je porušen 1918. godine. Zgrada danas ima status prethodne zaštite, i nije otvorena za posetioce.

Istorija dvorca Rogendorf

Sredinom XIX veka (1837. godine), sagrađen je dvorac porodice Rogendorf. Sagradio ga je grof Robert Rogendorf. Njegov otac je 1840. godine osnovao naselje Rogendorf. Grof Robert Rogendorf je nakon što se oženio ćerkom vlastelina Jožefa Petrovića iz komšijskog sela Banatski Dvor, naselje preimenovao u Dušanovac. Uz nju je kao miraz dobio drugu polovinu današnjeg Banatskog Dvora.

Postoje razne teorije, o razlogu prelaska vlasništva porodice Rogendorf, u vlasništvo porodice Čekonjić. Prema zvaničnoj teoriji, imanje je 1886. godine kupio Bak Herman Begavar, koji ga je 1891. godine zajedno sa kaštelom prosledio grofu Endreu Čekonjiću. Nezvanična teorija, koja godinama kruži selom, je prema mišljenju meštana mnogo zanimljivija. U okviru iste se navodi da je grof Rogendorf dvorac izgubio, jer ga je založio dok je igrao karte sa grofom Čekonjićem, prilikom jednog putovanja vozom.

Čekonjići

Prema zvaničnim podacima, krajem XIX veka imanje dolazi u posed grofa Čekonjića. Čekonjići su pored već postojećih objekata, kaštel i dodatno proširivali. Novi deo dvorca je podignut na početku XX veka, kao dopuna starog dela dvorca Rogendorf. Prvobitna namena novoizgrađenog dela nije poznata, a danas je u prilično lošem stanju.

Oko zgrade se nalazi drveće i zapušteno zelenilo koje samo ukazuje na nekadašnje postojanje parka oko dvorca. Prema pričama koje se prenose, park je oformio grof Čekonjić, za koga kažu da je donosio biljke i drveće iz raznih predela. U prilog tome svedoči i drvo ginka koje se još uvek tu nalazi.

Jedan od svedoka nekadašnjeg postojanja dvorca Rogendorf su svakako i ostaci fontane.

Po završetku rata 1918. godine, porodica Čekonjić je prodala deo imanja. U periodu između dva svetska rata, porušen je najveći deo prvobitnog dvorca Rogendorf, i pretpostavlja se da su delove upotrebili kao građevinski materijal.

“Mene je posebno kao predmet istraživanja, zainteresovao period između dva rata. U tom period su u dvorcu bili smešteni oktanti i dobrovoljci, koji su tu bili naseljavani. Posebno je zanimljiva jedna prepiska iz tog perioda, između naselja Dušanovac i nadležnih vlasti. U prepisci se govori o nameri da se dvorac sruši, i da se taj materijal proda Nemcima koji dolaze iz Hajfelda, Šarlavila i Kozaraca. To je ono što je dostupno u okviru istorijskih izvora.” – kaže dr Milan Micić, istoričar.