Veslački klub "Begej 1883" danas slavi 138. rođendan

Sportsko veslanje u naše krajeve stiže 60-ih godina XIX veka, a kada je reč o Republici Srbiji, najstariji klubovi su VK “Begej 1883“ iz Zrenjanina i “Danubius 1885“ iz Novog Sada, koji u imenu nose i godinu osnivanja – stoji na zvaničnom sajtu Veslačkog saveza Srbije.

Upravo 15. aprila pre 138 godina osnovan je u gradu na Begeju, tada Velikom Bečkereku, Torontalski atletski klub, klub čiji su članovi zajedno sa velikom sportskom porodicom klubova Zrenjanina, pronosili slavu širom bivših država u kojima je klub radio i postojao, a isto tako i širom sveta.

Počeci kluba – tandem Ronai – Mihalovič

Osnivanje VK „Begej 1883“ vezano je uz ime Jene Ronaija i Edena Mihaloviča. Kolege po struci uz pomoć istomišljenika 15. aprila 1883. osnovali su Torontalski atletski klub. Osnivačkoj skupštini u prostorijama gradske „kasine“ pored njih prisustvovali su i Bela Botka, IOštvan Večei, Oskar Reiter, Aladar Keresteš, Ivan Farkaš i Janoš Lašćanski. Razlog za osnivačku skupštinu kluba bio je pokušaj osnivanja Veslačkog saveza Ugarske. Skupština veslačkih klubova Ugarske održana je u Estergonu 29. aprila 1883. Kao delegati kluba iz Velikog Bečkereka prisustovali su Ronai i Mihalovič. Savez nije uspostavljen zbog neusaglašenosti oko visine članarina.

Sportsko veslanje je postojalo u Velikom Bečkereku i pre osnivanja kluba. Još 1881. godine prema pisanju lokalne štampe Jene Ronai je Begejeom veslao u skifu, godinu dana kasnije i u dubl skulu. Ronai i Mihalovič bili su glavna atrakcija na Begeju. Oba čamca kupljena su u Engleskoj. Naziv kluba Torontalski atletski klub posledica je svestranosti njegovih članova i sezonskog bavljenja pojedinim sportskim disciplinama. Pored veslanja bavili su se i mačevanjem, gimnastikom, atletikom, klizanjem i fudbalom. Od 8 klubova prisutnih na skupštini u Estergonu 4 su se zvala „čamdžijski“, dva „brodarski“, naš atletski i samo „Neptun“ iz Budimpešte veslački. U proleće 1883. godine izgrađena je regatna kuća, daščara za smeštaj čamaca i svlačionica za veslače i to na levoj obali Begeja na mestu današnjih teniskih terena. Iz Engleske su naručeni četverac i dvojac, a dok ti čamci nisu stigli Ronai i Mihalovič su novake obučavali u Ronaijevim čamcima.

Na inicijativu veslačkog kluba iz Temišvara 7. aprila 1889. godine osnovan je Potiski regatni savez. Činili su ga veslački klubovi iz Temišvara, Segedina, Velikog Bečkereka, Novog Bečeja, Titela i Arada. Savez je osnovan sa zadatkom da na Tisi organizuje bar jednu regatu godišnje. Za predsednika saveza izabran je Jene Ronai. Plan je ispoštovan, organizovano je 5 regata u Segedinu i jedna u Titelu. Saradnja veslačkih klubova iz Titela i Velikog Bečkereka započela je 1890. godine. Već 1891. godine na 3. Regati Potiskog regatnog saveza, održanoj u Titelu, klub iz V. Bečkereka je preuzeo primat u regiji. 1892. godine otvoren je novi veslački dom, sportski dom opremljen najsavremenijim trenažnim pomagalima. Dugo godina je predstavljao centar društvenih dešavanja Županije. 1893. godine prvi put se pojavljuje ženski četverac na regati ovog saveza. Godinu dana kasnije četverac u sastavu: Margit Vatai, Erži Mihalovič, Erži Hegedeš i Olga Ronai osvojio je prvo mesto. Kormilar je bio Jene Ronai inače i veliki župan Torontalske županije.

Planetarna slava kluba i države

Milorad Stanulov i Veselin Vučićević takmičarsko trenerski tandem podigao je rezultate kluba na planetarni nivo. 1978. godine na Svetskom prvenstvu na Novom Zelandu Stanulov je osvojio bronzanu medalju u disciplini skif. Već 1980. godine na Olimpijskim igrama u Moskvi u dubl skulu sa Zoranom Pančićem, članom novosadskog „Danubiusa“, osvojio je srebrnu medalju. 1984. godine na OI u Los Anđelesu, ista postava osvaja bronzanu medalju. Veliki broj pojedinaca koji su blistali na međunarodnim regatama, Univerzijadama, Mediteranskim igrama, potom učešća na Evropskim i Svetskim prvenstvima rezultat je generacija koje je vodio tandem Stanulov Vučićević. Politika Express proglasila je Stanulova za najboljeg veslača 20. veka bivše države – Jugoslavije.

Treneri i predsednici Veslačkog kluba „Begej 1883“

U arhivama VK „Begej 1883“ čuvaju se mnogi podaci ali je nemoguće nabrojati sve pojedince koji su osvajali medalje i pronosili slavu kluba i grada. Na jednoj od prigodnih svečanosti kluba pročitana su imena trenera i predsednika u ovom klubu. To su: Ronai Jene, Eden Mihalovič, Kalman Seleši, Jene Štagelšmit, Pelikan Bertelan, Marko Mirč, Jovan Basta, Dragutin Racković, Jovan Bokun, Veselin Vučićević, Svetislav Čiča, Jovan Lekić kao i Jovan Kleut, Ronto Laslo i Roža Ervin. Predsednici: Ronai Jene, Eden Mihalovič, Kalman Seleši, Adam Knad, Ištvan Denko, Aladar Tuner, Tanasije Lovrov, Žarko Župunski, Pera Nikolić, Vojislav Dojkov, Boris Pavlov, Božidar Dević, Emil Čikić, Dušan Kralj, Ljubomir Popović, Laslo Feješ, Momir Tabački, Svetozar Šmigić, Ljubiša Žirović, Milorad Stanulov, Milena Popov Čiča, Dane Lužaić.

Novija istorija

U poslednjih 25 godina VK „Begej 1883“ iznedrio je mnogobrojne uspešne takmičare, više od 20 reprezentativaca i reprezentativki, koji su branili boje zemlje na Balkanijadama, Mediteranskim Igrama, Svetskim prvenstvima za A i B seniore. Dubl skul Laslo Ronto i Jovica Ivetić na Svetskom prvenstvu u Francuskoj (Lak du Ožibele) sa 8. mestom u finalu zabeležio je najuspešniji seniorski rezultat tadašnje SRJ.

Klub je proglašen najboljim u velikoj sportskoj familiji opštine Zrenjanin 1998. godine. Među istaknutim pojedincima su i: Miran Šibav, Zoltan Terek, Željko Cvetić, Jelena Momirov, Petar Šimšić, Igor Gak, Sonja Pavkov, Aleksandra Mošorinski, Aleksandra Knežević, Katarina Đukić, Nenad Stajić, Boris Žigić, Miloš i Nikola Momirov, Relja Mihić i drugi. Danas među „novim nadama“ su Miloš Lavirc i Miloš Tomašev.