Stručna vođenja kroz postavku Svetomira Arsića Basare u Narodnom muzeju

Tokom trajanja izložbe vajara, likovnog pedagoga i akademika Svetomira Arsića Basare, u Salonu Narodnog muzeja Zrenjanin, biće upriličena stručna vođenja kroz postavku.

Uoči svakog tumačenja, planirano je prikazivanje kratkog dokumentarnog filma „Koreni“, autorke Katarine Krstić, u kome se kroz jedanaest minuta prikazuje priča o životu i radu akademika Basare. Stručna vođenja sa projekcijom će se održavati svake srede, sa početkom u 19 časova, u periodu od 30. oktobra do 20. novembra 2019. godine. Publici će izložbu tumačiti Ivana Arađan, kustos-istoričar umetnosti u Narodnom muzeju Zrenjanin.

Katarina Krstić, rođena je 1998. godine u Novom Sadu. Tokom školovanja u rodnom gradu, istakla se kao aktivan član dramske sekcije, gde i stiče prve pouke o glumi i režiji. Završila je „Školu filma“ 2014. godine u realizaciji Kulturnog centra Novog Sada. Iste godine piše scenario i režira svoj prvi kratkometražni film „Izbor“. Inspirisana esejom o pozorištu „Psovanje publike“ Petera Handkea, postavlja ga na pozornicu u vidu dramskog komada, za koji osvaja nagradu za najbolju učeničku režiju na festivalu “Srednjoškolsko pozorje” u Novom Sadu. Student je Fakulteta dramskih i filmskih umetnosti u Beogradu. Dosadašnja ostvarenja u oblasti režije i montaže su joj studentski film “Krugovi”, dokumentarni filmovi “Lokal – Global”, “Tren” i “Orašje-opomena”. Dokumentarni film “Koreni”, o stvaralaštvu akademika Basare nastao je 2019. godine, i bio je prikazan na ovogodišnjem festivalu “Filmski susreti” u Nišu, u okviru studentske selekcije.

Da podsetimo:
U petak, 11. oktobra, u Salonu Narodnog muzeja Zrenjanin svečano je otvorena izložba skulptura akademika Svetomira Arsića Basare, jednog od najznačajnijih autora u istoriji srpske savremene skulpture. Publici su predstavljeni radovi iz nekoliko ciklusa na kojima je autor radio u periodu od 1998. do 2018. godine. Izložba je premijerno prikazana tokom 2019. godine u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti, povodom devedeset godina od umetnikovog rođenja. Ovo je prva samostalna izložba akademika Basare u Zrenjaninu, u njegovoj umetničkoj karijeri dugoj šest decenija. Na izložbi je predstavljeno 27 skulptura, izrađenih u drvetu, metalu i tehnici bronze.

Biografija umetnika:
Vajar, likovni pedagog, teoretičar i akademik Svetomir Arsić Basara, rođen je 1928. godine u selu Sevce, na Kosovu i Metohiji. Osnovnu školu pohađao je u Sevcu, nižu gimnaziju u Uroševcu, a 1948. godine upisao je Školu za primenjenu umetnost u Nišu. Godine 1950. nastaje njegovo prvo samostalno vajarsko delo – skulptura u glini Glava devojčice. Tri godine kasnije (1953) primljen je na Akademiju primenjenih umetnosti u Beogradu. Diplomirao je 1958. godine na Akademiji primenjenih umetnosti u Beogradu. Iste godine, osnovao je likovnu koloniju u Dečanima, inicirao osnivanje Kluba likovnih umetnika Kosova i Metohije, organizovao izložbe, pisao likovne kritike i drugo. U svojoj umetničkoj karijeri dugoj šest decenija, bavio se pedagoškim radom (predavao je vajanje i metodiku likovnog vaspitanja na Višoj pedagoškoj školi u Prištini; bio je dekan Akademije umetnosti u Prištini), izlagao je samostalno u gradovima tadašnje Jugoslavije, ali i u inostranstvu; učestvovao na mnogobrojnim kolektivnim umetničkim izložbama u zemlji i inostrantvu (izlagao je na Firentinskom bijenalu 1971, mnogim domaćim likovnim izložbama, Oktobarskom salonu i dr). Retrospektivne izložbe imao je 1984. godine u Umetničkom paviljonu “Cvijeta Zuzorić” na Kalemegdanu i 1998. godine u Galeriji SANU. Autor je mnogih javnih spomenika u našoj zemlji (Sv.Simeon, bista ispred zgrade Instituta za srpsku kulturu u Prištini, Bista vožda Karađorđa, postavljena ispred Instituta za srpsku kulturu u Leposaviću, Bista Vuka Karadžića, postavljena ispred Instituta za slavistiku u Beču, i mnoge druge). Izabran je za redovnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti 1994. godine. Dobitnik je mnogobrijih priznanja i nagrada za svoj umetnički rad – Vukova nagrada Kulturno-prosvetne zajednice Srbije za izuzetan doprinos razvoju kulture u Republici Srbiji i svesrpskom kulturnom prostoru (1998), Velika nagrada Društva srpskih umetnika LADA (2017) i Zlatna medalja za zasluge u kulturnim delatnostima (2018). Živi i radi u Beogradu.
Na izložbi Svetomir Arsić Basara – Radovi (1998–2018) u Salonu NMZ, biće izdvojeni primeri pojedinačnih skulptura, kao i radovi iz nekoliko ciklusa na kojima je Basara radio u periodu od 1998. do 2018. godine. Ističu se Sveti ratnici, skulptura Mač u Hristovoj ruci, skulpture iz ciklusa (Ne)milosrdni anđeo, Oklopnici cara Lazara, Car Lazar, Putir Nemanjića, skulpture iz ciklusa Simfonija, Egzodus ruralni i Egzodus urbani.
Teme iz kojih Basara crpi stvaralačku energiju su besmrtnost kosovskog mita, slava naših vitezova, lepote srpskih manastira poput Pećke patrijaršije, Dečana, Gračanice, Bogorodice Ljeviške i dr., nekadašnja slavna srednjovekovna Srbija i dinastija Nemanjića. Stradanje srpskog naroda, kao podsticaj za stvaralačku moć, ogleda se u ciklusu (Ne)milosrdni anđeo, koji se odnosi na bombardovanje naše zemlje od strane NATO agresora, 1999. godine.
Njegova stvaralačka filozofija, ako bi je trebalo svesti na jednu misao je – bez Zavičaja ne postoji put u umetnosti, jer Zavičaj stvara predodređenost.

Foto: Uglješa Dapčević