Na današnji dan, pre 150 godina, postavljen je kamen temeljac današnje Crkve svetog Ivana Nepomuka.
Gradnja je trajala 4 godine, do 1868. godine. Papskom bulom pape Jovana Pavla II uzdignuta je na nivo katedrale 1986. godine, kada je dotadašnja Banatska apostolska administatura proglašena za Zrenjaninsku biskupiju.
Zrenjaninska katedrala (puno ime: Župna crkva zaštitnika Svetog Jovana Nepomuka) je naziv za crkvu rimokatoličke denominacije, posvećenu Jovanu Nepomuku, koja se nalazi u Zrenjaninu na Trgu slobode. Podignuta je u periodu od 1864. do 1868. godine kao parohijska crkva u Velikom Bečkereku, da bi nakon Prvog svetskog rata i podele Banata dobila status protokatedrale, odnosno saborne crkve za sve rimokatoličke vernike na području srpskog (jugoslovenskog) Banata. Papskom bulom pape Jovana Pavla II iz 1986. godine uzdignuta je na nivo katedralne crkve Zrenjaninske biskupije. Građena je prilozima vernika, a na inicijativu i uz pokroviteljstvo čanadskog biskupa Aleksandra Bonaca.
Zrenjaninska katedrala podignuta je na mestu na kom se ranije takođe nalazila katolička crkva posvećena svetom Jovanu Nepomuku, a koja je bila podignuta 1763. godine kao župna (parohijalna) crkva u Velikom Bečkereku. Ona je, međutim, već početkom XIX veka postala premala za broj lokalnih vernika, te je prilikom kanonske vizitacije 1817. godine odlučeno da se Kraljevskoj ugarskoj komori, kao glavnom državnom organu zaduženom za finansije, pošalje molba sledećeg sadržaja: „Budući da je postojeća župna crkva dovoljna za jedva petinu ovdašnjeg katoličkog stanovništva, te da su vernici usled ove nesreće uskraćeni za slušanje božje reči, ovim se visoka komora najsrdačnije umoljava, da ovaj problem prilježnih bogoslužećih vernika reši izgradnjom jedne crkve koja je primerena njihovom broju“.
Naredni značajan događaj vezan za prošlost stare katoličke crkve desio se 6. jula 1840. godine, kada je o crkveni toranj udario grom. Crkva je bila zahvaćena požarom, koji je ugašen, ali koji je prouzrokovao značajnu materijalnu štetu.
Neminovno se nametalo pitanje gradnje nove crkve, pa je rimokatolička crkvena opština u drugoj polovini četrdesetih godina XIX veka izrazila spremnost izdvoji cigle, odgovarajući krovni crep i novac za potrebe nove crkve; njenu gradnju, međutim, omelo je izbijanje Revolucije 1848/49. godine. U međuvremenu je stara zgrada propadala sve više i više, te je na kraju u tolikoj meri postala opasna za bezbednost vernika, da su carsko-kraljevske vlasti okruga po izveštaju jedne komisije angažovane da ispitaju stvar, naredile da se crkva zatvori 20. maja 1856. Kasnijim ispitivanjem došlo se do zaključka da je svaka opravka nemoguća i suvišna, budući da je zdanje u potpunosti trošno.
Svečana ceremonija postavljanja kamena-temeljca održana je 18. septembra 1864. godine, u prisustvu i uz učešće čanadskog biskupa Aleksandra Bonaca. Osveštavši nekoliko dana ranije u Ečki kamen-temeljac tamošnje parohijske crkve, Bonaca je dočekala brojna deputacija, u čije ime je predsednik Odbora za gradnju velikobečkerečke crkve Hugo Kegl održao pozdravni govor.
Ceremonija je održana na Glavnom trgu, ispred mesta gde će crkva kasnije biti podignuta; tu je javno pročitana osnivačka povelja na latinskom jeziku…
Tekst preuzet sa portala: ZRikipedia
Fotografija 1,2: Fond Istorijskog arhiva Zrenjanin Fotografija 3: Zavod za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin
.gif)
.gif)
