Izgled strogog centra grada duže vreme narušava zgrada pod uličnim brojem 26, koja je zbog mera predostrožnosti ograđena građevinskom žicom. Obrušavanje delova fasade bio je razlog zbog kojeg je zgrada stavljena van funkcije a svi prodajni objekti izmešteni. S obzirom da je zgrada velike površine, taj deo ulice gotovo i ne živi. Sugrađani ga obilaze, zagledaju ruglo koje ne priliči najvećem banatskom gradu, ali još uvek ne postoji rešenje kojim bi nekada reprezentativna a danas oronula zgrada bila adaptirana i vraćena u život.
O istorijatu zgrade razgovarali smo s istoričarem umetnosti Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin, Bojanom Kojičićem.
– Zgrada u centru grada u ulici Kralja Aleksandra I Karađorđevića broj 26. poznata je kao kuća Filkovića. Podignuta je u prvoj polovini 19. veka u stilu klasicizma. Iako svedene arhitekture, ona spada u vrlo vredan objekat koji pripada građevinskom sloju formiranom u period klasicizma u prvoj polovini 19. veka. Pod zaštitom je države i valorizovana je kao kulturno dobro od velikog značaja za Republiku Srbiju, proglašeno još 1972. godine. Nalazi se u Prostorno kulturno – istorijskoj celini starog jezgra Zrenjanina, takođe pod zaštitom. Danas je stanje građevine dramatično, napuštena je i zabranjena za korišćenje. Stepen devastacije je toliki da je čak ugrožena statička stabilnost objekta – krov se lagano urušava a fasada raspada – kaže Kojičić za naš portal.
.jpg)
Prema njegovim rečima, bez obzira na dalju devastaciju zgrade, po zakonu o kulturnim dobrima, objekat koji je spomenik kulture ne sme se uklanjati. U slučaju velikog stepena oštećenja, pribegava se postupku (totalne) rekonstrukcije tj, vraćanja u prvobitno stanje.
Jedan od razloga zbog kojeg je zgrada godinama propadala bez ikakvog ulaganja jesu kako građevinski tako i vlasnički problemi. Temeljna rekonstrukcija i restauracija zahteva značajna finansijska sredstva koja očigledno grad u ovom momentu ne može da izdvoji.
Kojičić na kraju napominje da smo svedoci propadanja još jedne vredne zgrade i podseća da je centar već ostao bez objekata klasicističke arhitekture – zgrade stare gradske kuće, zgrade starog Muzeja, i zgrada na Trgu slobode, na mestu današnjeg hotela „Vojvodina“.
Leya81
.gif)
.gif)
