U Salonu Narodnog muzeja Zrenjanin u sredu, 18. januara 2023. godine, u 19 časova biće održano predavanje „Međuratna arhitektura Velikog Bečkereka“. Predavač je Bojan Kojičić, diplomirani istoričar umetnosti, a predavanje realizuje Društvo arhitekata Zrenjanin u saradnji sa Narodnim muzejom Zrenjanin.
Na predavanju će biti predstavljen rezultat višegodišneg istraživanja Vesne Karavide i Bojana Kojičića, istoričara umetnosti Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin, na temu međuratne arhitekture Zrenjanina (u periodu od 1920. do 1940). Biće prikazani izvedeni i neizvedeni projekti naših poznatih, manje poznatih i do sada potpuno nepoznatih autora koji su ostavili svoj trag na međuratnu arhitekturu Zrenjanina projektujući zgrade javne namene i porodične kuće (vile).
.jpg)
U poslednje vreme u fokusu istoričara arhitekture Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin je istraživanje međuratne arhitekture u Zrenjaninu koja je bila nedovolјno zastuplјena u stručnoj istoriografiji. Do sada su proučeni opusi poznatih srpskih arhitekata čija dela danas čine vredan deo graditelјskog nasleđa Zrenjanina (Dragiša Brašovan, Đorđe Tabaković, i manje poznati – braća Tomić), ali i projektanata lokalnog delokruga (Velislav Nikolić, Paja Ninkov), kao i zidarskih majstora (Janoš Panji, Mihalj Matern, Josif Vajteršan) koji su projektovali stambene kuće i izvodili građevinske radove.
Dok su zidarski majstori bili iz Velikog Bečkereka, građevinski inženjeri i arhitekte su uglavnom dolazili iz drugih, većih sredina. Neki od njih ostajali su privremeno, onoliko koliko im je trajao angažman, drugi su se, baveći se svojom strukom, često u zvanju državnih činovnika, trajno nastanjivali u gradu. Tabaković je često dolazio u Zrenjanin da prati radove na izgradnji objekata koje je on projektovao (čak sedam realizovanih projekata: Dečji dom, Zgrada Javne berze rada itd), Brašovan je boravio u Zrenjaninu kao gradski i županijski arhitekta u periodu od maja 1919. do septembra 1920. godine (Palata srpske zadružne banke, Kuća Slavka Županskog, Sokolski dom, vila gradonačelnika Perišića), a Velislav Nikolić došao je iz Zagreba kao mladi arhitekta i ostao u Zrenjaninu u državnoj službi do 1951. godine, kada se vraća u rodni grad (Zgrada osnovne škole ,,Viteški kralj Aleksandar ujedinitelj“, dogradnja krila zgrade Gimnazije). Geometar Paja Ninkov koji je došao u isto vreme kad i Brašovan, odmah nakon završetka Prvog svetskog rata, ostao je u Zrenjaninu do kraja života.
Tridesetih godina 20. veka Veliki Bečkerek, kasnije Petrovgrad, pored Novog Sada, grad je u Vojvodini sa najviše izgrađenih građevina u duhu moderne arhitekture.
.gif)
.gif)
