 (1).gif)
Sveti Sava smatra se začetnikom srpske srednjovekovne književnosti. Njegovo svetovno ime bilo je Rastko. Rodio se 1169. godine i bio je najmlađi sin srpskog župana Stefana Nemanje (Sveti Simeon).
Napisao je manastirske tipike – Karejski, Hilandarski i Studenički. Prevodio je sa grčkog i posrbio važne pravno-teološke tekstove i Zakonopravilo koji je prevod Justinijanove Šeste novele. To važno pravno delo određuje odnose crkve i države putem takozvane „simfonije”.
Prevodio je Hipokrata i Galena i prikupljao srednjevekovne medicinske zapise, od kojih je nastao Hilandarski medicinski kodeks. U Hilandaru je 1198. godine osnovao prvu bolnicu.
Izdvojio je najvažnije iz srpske tradicije, oplemenio je i povezao sa najvećim duhovnim i civilizacijskim dostignućima svog vremena. Veoma mlad, oko 1192. godine, otišao je u Svetu Goru gde se zamonašio u ruskom manastiru Sveti Pantelejmon.
U Nikeji je 1219. od vizantijskog cara Teodora Laskarisa i vaseljenskog patrijarha Manojla i Haritopula izdejstvovao autokefalnost (samostalnost) srpske crkve i srpsku arhiepiskopiju, za čije je središte odredio manastir Žiču.
Bio je neobično vešt i u državno-diplomatskim poslovima. Godine 1208., u manastiru Studenici nad očevim telom, koje je preneo sa Svete Gore, izmirio je svoju zavađenu braću Vukana i Stefana.
Preminuo je u tadašnjoj bugarskoj prestonici Trnovu 25. januara 1236. godine, na povratku iz hodočašća u Jerusalim, posle jedne diplomatske misije za Bugarsku arhiepiskopiju. Prema zapisima iz tog vremena, glas o njegovoj smrti stigao je u Srbiju 27. januara, pa se u SPC na taj dan služe liturgije.
Njegove mošti su iz Trnova prenete i sahranjene u manastiru Mileševi 6. maja 1237. godine. Mošti je spalio Sinan-paša 1594. godine na Vračaru. Na tom mestu sada je spomen-hram posvećen Svetom Savi.
Sveti Sava ustanovljen je za školsku slavu odlukom Sovjeta Knjaževstva Serbskog 2. januara 1840. godine, na predlog Atanasija Nikolića, rektora Liceja u Kragujevcu
.gif)
.gif)
