Vernici pravoslavnih crkava koje poštuju Julijanski kalendar proslavljaju danas Božić, dan rođenja Isusa Hrista. Na Božić hrišćanske crkve slave dolazak Spasitelja ljudskog roda, koji je došao među ljude da im ukaže na vrednosti vere u ljubav, da ih izmiri sa Bogom koga su se odrekli počinivši prvi greh.
Predanje kaže da je pred rođenje Hristovo rimski imperator Avgust naredio popis stanovništva u carevini, pa se svako morao naći u mestu odakle su njegovi preci.
Marija od roda Davidova i njen saputnik Josif vratili su se tom prilikom u Vitlejem i tu se skromno smestili u pećini u kojoj su pastiri sklanjali stada od nepogoda. Bogorodica je, kako je zapisano, u slamu povila novorođenog spasitelja i poklonila mu se kao Bogu.
„U isto vreme, nad zemljom izraelskom pojavi se velika sjajna zvezda koja beše neobična i stoga što se nije kretala od Istoka ka Zapadu, već se kretala prema Jugu, a ne beše na visini kao sve zvezde već u visini ptičijeg leta“.
Zvezdu su četrdeset dana pratili trojica mudraca, prema predanju Gaspar, Valtazar i Melhior, koji su stigavši u Jerusalim pošli caru Irodu koji ih je lukavo zamolio da mu jave gde se dogodilo čudesno rodjenje jer bi on hteo da se pokloni tom detetu proročanstva.
Kako dalje kaže jevanđelsko predanje, u Vitlejemskoj pećini nad kojom se zaustavila najsjajnija zvezda, mudraci su se poklonili detetu „kao caru nad carevima i darivali ga zlatom, a potom tamjanom kao Boga i smirnom kao prvosveštenika i učitelja“.
Mudraci se nisu vratili Irodu, već su drugim putem otputovali, a Irod je, u strahu za svoj carski presto, naredio da se u Vitlejemu pobiju sva muška deca do dve godine, nadajući se da će među njima biti i novorođeni Isus.
Ubijeno je 14.000 dece, ali je sveta porodica prebegla u Misir u Egiptu, gde je živela do Irodove smrti.
Srpska pravoslavna crkva Božić slavi tri dana, koji su u njenom bogoslužbenom kalendaru obeleženi crvenim slovom.
Drugi dan Božića je Sabor presvete Bogorodice koji crkva posvećuje Bogomajci u znak zahvalnosti što je rodila Spasitelja, dok se trećeg dana slavi sveti arhidjakon Stefan.
Pored Srpske pravoslavne crkve, ovaj praznik danas slave Ruska i Gruzijska pravoslavna crkva, beloruski i ukrajinski pravoslavci, Jerusalimska patrijaršija, Sveta Gora i egipatski Kopti.
Proslava Božića
Božić se praznuje u krugu porodice, priprema se zajednički ručak i daruju ukućani. Dolazak položajnika, muškog deteta ili uspešnog mladića, u dom kao čestitara praznika – još je u praksi.
Pozdravlja se rečenicom „Mir Božji, Hristos se rodi“, a odgovora „Vaistinu se rodi“. Praznik odlikuju božićna sveća, tek ozelenela pšenica, božićni kolač, pečenica i bogata trpeza. U česnicu se stavlja novac, a za onoga ko ga dobije veruje se da će biti uspešan cele godine.
Česnica se negde seče, negde lomi, u Vojvodini je ona zapravo suva pita, dok je u južnim delovima načinjena kao pogača.
Prema Zakonu o državnim i verskim praznicima Božić je u Srbiji neradni dan.
Izvor : Novi magazin, AM